Het zal jullie niet ontgaan zijn: in de afgelopen weken hoorde en las je veel rondom het Zika-virus.
Op 1 februari 2016 heeft de WHO het Zika-virus zelfs uitgeroepen tot “Public Health Event of International Concern”. Gezien alle berichtgeving, krijgen wij bij onze praktijk veel vragen over het virus. Hopelijk hier wat antwoorden op vele vragen.
Wat is het Zika-virus?
Het Zika-virus is een Flavivirus dat overgedragen wordt door Aedes steekmuggen, die met name voorkomen in Afrika, Azië en Zuid-Amerika. Het virus is waarschijnlijk verwant aan dengue en chikungunya en geeft vergelijkbare symptomen. Ongeveer 80% van de geïnfecteerde mensen maakt de ziekte symptoomloos door. Als er wel ziekteverschijnselen zijn, is er meestal sprake van koorts, huiduitslag en gewrichtsklachten gedurende 4-7 dagen. De incubatietijd is 3-12 dagen.
Waarom zoveel aandacht?
Het virus werd ontdekt in 1947 in Oeganda. Sinds die tijd zijn er vooral kleine uitbraken geweest. In 2014/2015 is er een grote uitbraak ontstaan in Zuid-Amerika, met name in Brazilië. Sinds 2015 ziet men daar een grote toename in het aantal kinderen dat geboren wordt met microcefalie en andere neurologische complicaties. Hierdoor is er een vermoeden ontstaan dat een infectie met Zikavirus in de zwangerschap kan leiden tot dergelijke geboorteafwijkingen.
Hiervoor is nog geen sluitend bewijs gevonden. Men hoopt hier in de komende maanden meer informatie over te kunnen geven. Daarnaast is er mogelijk een associatie met Guillain-Barré; ook hiervan wordt een toename gezien in Zuid-Amerika.
Beleid en adviezen
- Zwangere vrouwen die op reis willen gaan naar endemisch gebied moeten de noodzaak van de reis heroverwegen en eventueel met een arts bespreken. Als iemand besluit om toch op reis te gaan naar endemisch gebied, worden goede antimuggenmaatregelen aanbevolen. Antimuggenmaatregelen zijn te vinden via de volgende link: http://www.ggdreisvaccinaties.nl/gezondheidsadvies/antimugmaatregelen.
- Een actuele lijst van alle landen waar transmissie van Zikavirus is gevonden, is te vinden via de volgende link bij het Europese ECDC : http://ecdc.europa.eu/en/healthtopics/zika_virus_infection/zika-outbreak/Pages/Zika-countries-with-transmission.aspx
- Voor vrouwen met een zwangerschapswens, die op reis gaan of zijn geweest naar endemisch gebied, wordt geadviseerd om na terugkomst een maand te wachten met zwanger worden. Dit wordt gezien als ruime veiligheidsmarge. De incubatietijd is 3-12 dagen, het virus draag je maximaal 10 dagen bij je.
- Mensen met klachten die terugkomen uit endemisch gebied, kunnen onderzocht worden op Zika-virus. Welke diagnostiek ingezet moet worden, wordt o.a. bekend gemaakt op de volgende link van het Deventer Ziekenhuis. Overleg hierover met uw eigen arts-microbioloog.
Hoe is het zika-virus overdraagbaar?
In principe is de Aedes mug nodig als vector voor overdracht van het virus, het virus is dus niet van mens op mens overdraagbaar. Er zijn aanwijzingen dat het virus mogelijk overdraagbaar is via bloed en semen, maar hier is nog onvoldoende duidelijkheid over.
Let op!
Voor bloeddonoren geldt het advies om minimaal 4 weken na terugkomst uit endemisch gebied geen bloed te geven.
Reisadvies
Ook al heeft de overheid nog geen officieel negatief reisadvies afgegeven, als je niet hoeft te reizen vermijdt dan deze landen:
- Barbados
- Bolivia
- Brazilië
- Kaapverdische Eilanden
- Colombia, Ecuador
- El Salvador
- French Guiana
- Guadeloupe
- Guatemala
- Guyana
- Haïti
- Honduras
- Martinique
- Mexico
- Panama
- Paraguay
- Puerto Rico
- Saint Martin
- Samoa
- Suriname
- Venezuela.
De autoriteiten in Brazilië, Colombia, Ecuador, El Salvador en Jamaica hebben vrouwen afgeraden om zwanger te worden totdat er een vaccin is of totdat de uitbraak onder controle is (dit kan helaas nog maanden/jaren duren), omdat de gevolgen voor baby’s verstrekkend en niet te genezen zijn.
BRON:
Het RIVM en informatie van Team Infectieziektebestrijding , GGD IJsselland. tel: 038-428 1 656, infectieziekten@ggdijsselland.nl (versie 4 februari 2016)