Zwangerschap en slapen
Het is een veelgehoorde klacht op het spreekuur: het hebben van slaapproblemen in de zwangerschap! In de eerste drie maanden ben je vaak erg moe en kun je de hele dag en nacht slapen. Maar hoe verder je zwanger bent, hoe lastiger het slapen wordt. Geen enkele houding ligt lekker, je moet vaak naar de wc om te plassen en kunt moeilijk weer in slaap komen. En dan ook nog vervelende nachtmerries… het hoort er allemaal bij.
De slaapstadia
Ieder mens heeft een vaste cyclus die hij doorloopt tijdens de slaap. Er zijn vijf fasen: het sluimeren, de lichte slaap, de diepere slaap, de zeer diepe slaap en de droomslaap. Die laatste wordt ook wel de REM-slaap genoemd. De afkorting REM staat voor ‘Rapid Eye Movement’, de ogen schieten in dit slaapstadium namelijk ontzettend snel heen en weer achter de gesloten oogleden. Tijdens dit slaapstadium zijn onze hersenen bijna net zo druk, snel en onregelmatig als ze overdag zijn. Ondertussen is het hele lichaam bijzonder ontspannen: het is zelfs bijna helemaal verlamd. Beweging is niet mogelijk, je kan dus niet zomaar uit bed springen. Hier zijn twee uitzonderingen op: de genitaliën en dus de ogen.
De verschillende slaapfases worden gedurende de nacht herhaald. Wist je dat je per nacht ongeveer vier tot zes keer een slaapcyclus doormaakt? In de zwangerschap is met name de REM-slaap een stuk korter. Je bent dus eerder wakker dan je gewend bent, je wordt sneller wakker van geluiden, en je kan meer dromen.
Vermoeidheid
De meeste zwangeren hebben last van moeheid. Uit onderzoeken blijkt dit waarschijnlijk het gevolg is van het hormoon progesteron, deze werkt namelijk slaapverwekkend. In de eerste weken van de zwangerschap wordt progesteron aangemaakt door de eierstokken. Vooral in het eerste trimester is de behoefte aan slaap groot. In het tweede trimester voelen de meeste zwangeren zich fit en energiek. In het derde trimester zie je dat de vermoeidheid terugkomt. Je buik wordt zwaarder, je kan niet meer zo lekker liggen en de REM-slaap is kort.
Tips
Probeer zoveel mogelijk naar je lijf te luisteren. Voel je je vermoeid, pak dan rust op de momenten dat dit kan. Ga overdag even een uurtje liggen om uit te rusten of ga ’s avonds wat eerder naar bed. Een voedingskussen tussen je knieën kan verlichting geven, net als een warme douche voor het slapengaan of een kruik in bed. Een rustige, koele slaapkamer werkt ook vaak goed. Een verhoogd voeteneinde helpt je om kuitkrampen te verminderen, je hoofdeinde wat verhogen helpt juist bij brandend maagzuur en misselijkheid.
En tenslotte… bedenk je dat ook dit weer over gaat.
Lig je te piekeren of heb je onze hulp nodig? Ook ’s avonds en ’s nachts kun je ons altijd bellen! Telefoonnummer 06-13574852.
Door: Marlies Koers, verloskundige